تاریخچه موسیقی اپرا در ایران

اپرا یک هنر غربی است که ترکیبی از موسیقی و هنرهای نمایشی محسوب می‌شود. کلاس آواز سنتی در تهران

تاریخچه اپرا در ایران

اولین ردپاهای موسیقی اپرا در ایران، به زمان ناصرالدین شاه برمی‌گردد. در آن زمان ناصرالدین شاه طی مسافرت‌هایش به اروپا، با هنر اپرا آشنا گردید و به آن علاقه‌مند شد. وی تصمیم گرفت با الهام از اپراخانه‌های اتریش و آلمان، یک اپراخانه در اطراف کاخ گلستان بسازد. این تصمیم هرگز عملی نشد؛ چرا که جامعه غالبا سنتی ساخت اپراخانه را مخالف شرع دانستند و آن مکان را به تکیه تبدیل کردند و تعزیه‌خوانی‌های مختلف در آن اجرا کردند؛ البته بعدها رضاخان این تکیه را تعطیل کرد.
دومین ردپاهای اپرا در ایران، متعلق به دوران پهلوی دوم است. در آن زمان با تاسیس تالار وحدت، نهادهای موسیقی غربی ازجمله اپراخانه تهران، ارکستر سمفونیک تهران، گروه کر تهران و باله ملی ایران بازگشایی شدند. آموزش آواز آنلاین در کنار این مراکز، یک هنرستان موسیقی هم ساخته شد تا برای این نهادها متخصص تربیت کند. بسیاری از خوانندگان و نوازندگان نیز برای یادگیری این هنر غربی به خارج از کشور رفتند؛ مثل خانم تاجبخش، فرح عافیت­پور، روح انگیز یشمی، نسرین آذر، شاکه ماکاریان، پری ثمر، افسانه خدابنده­لو، هیلا قره خانیان، سودابه صفاییه، خانم فتوره­چی، پری زنگنه، منیر وکیلی، آقایان حسین سرشار، احمد پارسی، آصف­چی، روبین آقابگیانس، آلک برکنیان، ساکو قوکاسیان، رشید وطن­دوست، اسفندیار قره­باغی و دنیل گوژوین.

اولین مولفان اپرا

علی نقی وزیری : او چندین اپرای کوچک نوشت.
احمد پژمان: اپرای جشن دهبان را بر اساس داستان‌های فولک ایرانی ساخت.
حسین دهلوی: اپرای معروف مانا و مانی را ساخت.
لوریس چکناواریان: سازنده اپرای معروف رستم و سهراب است.

اولین خوانندگان اپرا در ایران

فاخره صبا
اِولین باغچه­بان
منیر وکیلی
سودابه تاجبخش
آقای حسین سرشار
احمد پارسی

ریشه های اپرا:

 اپرا، همانطور که امروزه می شناسیم، در اواخر قرن شانزدهم در ایتالیا متولد شد. با این حال، مفهوم ترکیب موسیقی، آواز و نمایش به یونان و روم باستان برمی گردد. کلاس خوانندگی در اصفهان یونانی ها و رومی ها از موسیقی و آواز در نمایش های تئاتر خود استفاده می کردند و این سنت در قرون وسطی ادامه یافت.

 رنسانس و ظهور اپرا:

 در دوران رنسانس، علاقه مجددی به فرهنگ کلاسیک یونان و روم وجود داشت. این منجر به توسعه اشکال جدیدی از تئاتر موزیکال، از جمله "اینترمدیو"، نوعی سرگرمی موسیقی که شامل آواز، رقص و موسیقی دستگاهی بود، شد.

 اولین اپرا:

 اولین اپرای "دافنه" توسط جاکوپو پری در سال 1597 ساخته شد. با این حال، این اپرای تمام عیار آنطور که امروز می شناسیم نبود. در عوض، این یک درام موزیکال بود که داستان دافنه، پوره‌ای را روایت می‌کرد که به درخت لور تبدیل شده بود.
 
تولد اپرا:

 اولین اپرای واقعی، "Euridice" توسط Jacopo Peri در سال 1600 ساخته شد. این اپرای همکاری بین Peri و شاعر Ottavio Rinuccini بود و اولین بار در فلورانس ایتالیا به نمایش درآمد. "Euridice" اثری نوآورانه بود که موسیقی، آواز و نمایش را برای روایت داستان ترکیب می کرد.
 
توسعه اپرا:

 طی چند دهه بعد، اپرا به تکامل خود ادامه داد و در سراسر ایتالیا و اروپا گسترش یافت. آهنگسازانی مانند کلودیو مونتهوردی، فرانچسکو کاوالی و جورج فریدریک هندل سهم قابل توجهی در توسعه اپرا داشتند.

 عناصر کلیدی اپرا:

 Opera معمولاً ویژگی های زیر را دارد:

 1. آواز خواندن: خوانندگان اپرا از صدای خود برای انتقال احساسات و روایت داستان استفاده می کنند.

 2. ارکستر: ارکستر زنده همراهی موسیقی را فراهم می کند.

 3. درام: اپرا شکلی از تئاتر موزیکال است، با خط داستانی و شخصیت ها.

 4. لباس و دکور: تولیدات اپرا اغلب دارای لباس ها و دکورهای استادانه هستند.

 انواع اپرا:

 انواع مختلفی از اپرا وجود دارد، از جمله:

 1. سریا: اپرای جدی، اغلب دارای موسیقی پیچیده و داستان های دراماتیک.

 2. بوفا: اپرای کمیک، اغلب دارای موسیقی دلپذیر و داستان های طنز.

 3. نیمه سریال: ترکیبی از عناصر جدی و کمیک.

 آهنگسازان برجسته اپرا:

 برخی از آهنگسازان برجسته اپرا عبارتند از:

 1. کلودیو مونتهوردی: از پیشگامان اپرا، که به دلیل استفاده نوآورانه از هارمونی و درام شناخته شده است.

 2. جورج فریدریک هندل: آهنگساز پرکار اپرا که به خاطر سبک باشکوه و باشکوهش شناخته شده است.

 3. ولفگانگ آمادئوس موتزارت: استاد اپرا که به خاطر ملودی های زیبا و شخصیت های پیچیده اش شناخته شده است.

 4. جوزپه وردی: آهنگساز برجسته اپرای ایتالیایی که به خاطر موسیقی قدرتمند و احساسی خود شناخته شده است.

 5. ریچارد واگنر: آهنگساز آلمانی که با آثار حماسی و پیچیده خود انقلابی در اپرا به وجود آورد.

 اپرا امروز:

 اپرا همچنان یک شکل هنری پر جنب و جوش و در حال تکامل است، با تولیدات و آهنگسازان جدید همیشه در حال ظهور است. اپرای مدرن اغلب دارای طیف وسیعی از سبک ها و تأثیرات، از موسیقی کلاسیک تا موسیقی معاصر است.

 تولد اپرا نقطه عطف مهمی در تاریخ موسیقی بود و موسیقی، آواز و نمایش را با هم ترکیب کرد تا شکل جدیدی از داستان سرایی ایجاد کند. اپرا از آغاز فروتنانه‌اش در ایتالیای قرن شانزدهم تا محبوبیت جهانی کنونی‌اش، همچنان با زیبایی، درام و قدرت احساسی‌اش مخاطبان را مجذوب خود می‌کند.