آموزشگاه موسیقی در اصفهان     کلاس آموزش گیتار در اصفهان   گروه موسیقی در اصفهان

موسیقی در ادیان مختلف چه جایگاهی دارد؟

موسیقی در ادیان مختلف چه جایگاهی دارد؟

 

موسیقی چون با روح انسان سر و کار دارد از دیر باز مورد توجه ادیان و مذاهب مختلف قرار داشته است و پیروان هر دینی از موسیقی در اجرای مراسم دینی خود استفاده می کرده اند:
کلاس آواز در غرب تهران

هندو ها نماز و عباداتشان همراه با سرودهای مذهبی و تشریفات خاص در معابد با ساز و موسیقی انجام می پذیرد هم چنین نقوش باقی مانده از دوران عظمت ایلام(مربوط به حدود قرن هشتم قبل از میلاد)کاهنان معبدی را نشان می دهد که قربانی خود را هدیه میکنند و سه نوازنده ی چنگ نواز با سازی شبیه دف مشغول نوازندگی هستند.در دیانت یهود مراسم مذهبی بیش تر با نوای نی توام می شود و لغت "مزمار"به معنی نی و "مزمور"سرودها و اشعاری را می گویند که با نی نواخته می شودو مزامیر حضرت داوود و نحوه ی اجرای آن نمونه ی بارزی است از کاربرد موسیقی در دیانت یهود.در دیانت مسیح مراسم مذهبی ابتدا به صورت" آکاپلا"(بدون همراهی ساز) وسپس با همراهی سازهائی مثل ارگ اجرا شد .در دیانت زرتشت به هنگام خواندن سرود های مذهبی از موسیقی خاصی استفاده می شود .در سبک های باز مانده از نیایش در آتشکده های قدیم نیز وزنی یکنواخت و ابتدائی خودنمائی می کند و هر نت موسیقی در مقابل یک هجا قرار دارد.در اسلام گرچه در مدح وذم موسیقی-هردو-مطالب متعددی موجود است اما به نظر می ر سد آنچه در اسلام مورد نکوهش یا حرمت واقع شده همان چیزی است که کم و بیش در ادیان دیگر نیز مورد تایید قرار نگرفته است.در دیانت بابی، موسیقی کم کم ارج و قرب از دست رفته ی خود را به دست می آورد و این روند در دیانت بهائی ادامه می یابد تا جائی که در بسیاری از آثار دینی بهائی اهمیت و مقام متعالی موسیقی صریحأ مورد تائید قرا ر می گیرد. کلاس خوانندگی در اصفهان
در این مقالات بر آنیم که جای گاه و حکم و موسیقی را در میان ادیان مختلفه مورد بررسی ومورد توجه قرار دهیم.از ان جا که در بسیاری از ادیان(بخصوص ادیان باستانی ) متن مدونی که توسط بزرگان دینی در مورد موسیقی نگاشته شده باشد در دست نیست لذا ناچاریم با بررسی تاریخ ونحوه ی برخورد پیروان این ادیان با موسیقی به نتیجه گیری هائی کلی و احتمالی دست بزنیم.

الف) ادیان اقوام پیشین

    سومر(هزاره ی چهارم و سوم قبل از میلاد)

نخستین خدایان متعدد در عصر سومریان به ظهور رسید.در هزاره ی چهارم قبل از میلاد تنها یک سرود مذهبی به احترام یک یا چند خدا خوانده می شد.این مراسم فوق العاده سازمان یافته و هماهنگ و برخوردار از صورت های شعری بود.در حدود قرن بیست و یکم پیش از میلاد شیوه ی موسیقی سوال و جواب(که کاهنان بخوانند و دسته ی آواز جواب دهند) و دو به دو خوانی (که یک دسته آواز بخوانند و سپس ساکت بمانند و دسته ی دیگر به او پاسخ بدهند-آنتی فون)وارد تکنیک نوا خوانی پرستندگان شده بود.سومریان هر شعر و نوائی را دارای تأثیرا ت سحری وجادوئی فراوان و بخصوص می دانستند. آموزشگاه موسیقی در اصفهان

    بابل (قرن نوزدهم تا سیزدهم قبل از میلاد)

در حدود ۱۸۳۰قبل از میلاد(یعنی دو هزار سال پس از تسلط سنت ها و فرهنگ بر تر سومریان بر بابل)اقوام سامی ساکن مناطق شمالی(اکد)به سطح بالائی از اعتلای فرهنگی دست یافتند.در این اوان صورت و محتوای نوا خوانی مذهبی نیز یکسره متحول شد و تکامل یافت.چنان که تعداد سرودهای مذهبی به بیست و هفت گونه رسید و سازها نیز به همین ترتیب تحول یافت.ا لبته رد پای تمدن سومر در همه ی آهنگ ها و کلام آن مشاهده می شود.هر آواز گونه ای کوک خاص خودش را داشت.به نظر می رسد که در این هزاره برای نخستین بار خوانندگان زن نیز به مردان افزوده شدندو روش خواندن در حال راهپیمائی جمعی ،به شیوه ی خواندن در حا ل ایستائی اضافه گردید.

     مصر باستان(از هزاره ی سوم قبل از میلاد به بعد)

در میان اقوام و امت های باستانی،گویا مصر ساده ترین صورت تحول عقاید را جلوه گر می سازد.در طول زمانی دراز مبادی بسیط پرستش ارواح (آنیمیزم)و اعتقاد به اشیاء ممنوع شده(توتم پرستی)،به شکلی ساده به "پولی تئیزم"(یا چند خدائی)منتهی گردیدو در آن کشور یک سری مبادی اخلاقی و معنوی به وجود آورد.عتاوه بر آن در تاریخ مذهبی مصر قدیم یک مورد که در آن بوی مشرب عالی توحید(مونوتئیسم)استشمام میشود وجود دارد که مصر را به سوی یک اصلاح مذهبی برده است.
از نظر مصریان صدای انسان نیرومند ترین وسیله برای راه یافتن و ارتباط گرفتن با عالم نادیده محسوب می شد و در نتیجه دا نش ویژه ای را در صدا شناسی بوجود آورده بودند که به آن ها امکان می داد از صدای حنجره به دلخواه و به مقتضای مراسم استفاده کنند .از آن جا که آوازهای مذهبی به وسیله ی انسان خوانده می شد هیچ گونه یادگاری از نغمه های آن باقی نمانده است اما اشعار آن مراسم نشان می دهد که موسیقی به صورت" دوئت" (اجرای دو نفره)های متناوب بین دو کاهنه و "سولو"(تک خوانی)یک کاهنه ی دیگر که نماینده ی الهه ی ایزیس بوداجرا می گردیدو سرود های مربوط به اوزیریس به وسیله ی یک کاهن در اواسط مراسم خوانده می شد.با این حال در تمام مراسم ساز های متنوعی در پشت سر صدای انسان ،آواز خوانی را همراهی می کردند و تصاویر بی شماری از آن دوره به دیوارهای معابد مصری باقی مانده است که اهمیت فوق العاده ی مراسم مذ کور را نشان می دهد.

     یونان باستان(تا نهصد سال قبل از میلاد)

موسیقی و مذهب در یونان باستان دارای ارتباطی بسیار نزدیک و تنگاتنگ هستند.بر مبنای نظریه ی "اِ تُس"که در یونان رواج تام داشته است،موسیقی بر شخصیت افراد جامعه و آنگاه خانواده و کل جامعه تأثیری بسیار زیاد دارد.این نظریه در یونان باستان از طریق دو اندیشه مختلف خود را نشان می دهد:

1) اندیشه ی آپولو:
در این اندیشه ساده نگری،خوش بینی،مقید بودن،دقت و عدم وجود احساسات شاعرانه در هنر مورد نظر بوده است.نماینده ی این نوع طرز تفکر که به آپولو نسبت داده می شد ساز "کیتارا"می باشد.

2) اندیشه ی دیونیزوس:
در این اندیشه که ساز معرف آن "آئولوس"است،طرز تفکر جنبه ای احساساتی،بدون قاعده،آزاد و رمانتیک داشته است.
لازم به توضیح است که" آپولو"خدای روشنائی،هنرها و پیشگوئی و" دیونیزوس "خدای شراب،احساسات ولاقیدی یونان بوده است.پس می توان مشاهده کرد که ارتباط موسیقی و تفکرات مذهبی در یونان تا جائی بوده است که هر خدائی بر اساس شخصیت و خصوصیات خود منشاء نوعی مسیقی،سازوحتی نوعی مد(مقام)موسیقی بوده است.حتی کلمه ی موزیک مشتق از کلمه ی یونانی" میوز" می باشد که نام یکی از نه تن الهه حافظ شعر و هنر های زیبای یونان باستان بوده است.
فیثاغورس برای موسیقی ،منشائی الهی و آسمانی قائل بود.او برای جهان هستی نوعی هماهنگی یا آرمونی قائل بود که آن را "آرمونی افلاک"می نامید و عقیده داشت حرکت سیارات نوعی موسیقی به وجود می آورد که به علت این که بشر همواره آن را شنیده است قادر به تشخیص آن نیست.
موسیقی مصر تأثیری بسزا بر موسیقی یونان داشته است.هرودوت مورخ یونانی(۴۸۴تا۴۲۵قبل از میلاد)خبر می دهد که خدایان مصری همراه با مراسم تشریفاتی و آداب مذهبی ایشان به یونان منتقل شده بود.آئین پرستش ایزیس و سراپیس یکجا همراه با مجموعه ی اوراد،وزن های ثنا خوانی ،مناجات،سازهای بادی بویژه "سیسترا"ی ایشان در سراسر یونان و سپس از طریق امپراطوری روم در تمامی غرب اروپا گسرش یافت.


ب) ادیان هند(هندوئیزم و بودیزم):
روزگارما قبل آریائیان(از هزاره ی چهارم تا اول قبل از میلاد):
بعضی از اقوام باستانی مانند دراویدی و سیسناودا فرهنگی متعالی داشتند و مراسم پرستش و دعای حاصل خیزی ایشان مقدار زیادی رقص و موسیقی را ایجاب می کرد.

    ظهور سرایش ودائی (بین سال های ۱۵۰۰تا۱۰۰۰قبل از میلاد):

مجموع اطلاعات و دانش های آریائیان در چهار کتاب که آن ها را "وداها" می نامندجمع شده است.وداها حاوی ادعیه و اوراد،سرود ها و مناسک مربوط به پرستش خدایان اند.در میان این کتا ب ها "ریگ ودا"از همه قدیمی تر است.(قدمت آن بین ۱۵۰۰تا ۱۲۰۰قبل از میلاد است).این سرودها در سه لحن متمایز در کوک های مختلف سرائیده می شده است.)
"سماودا" یا دعای مناجات مجموعه ای است که سخت گیری مذهبی در آن کم تر است و نواهای آن بیشتر ملودیک و نغمه های آن تحت تأثیر آوازهای دراویدی است وکلام آن بیشتر از نهمین جزوه ی "ریگ ودا"برداشته شده و جای جای نت نویسی شده است.در این کتاب بر خلاف سایر کتاب ها به موسیقی بیش از کلام اهمیت داده شده است.اثر این اهمیت دادن به موسیقی را امروزه در تأکیدی که روی موسیقی آوازی میشود می توان دریافت.مناجات "سامان"در مواقعی که هدایای بزرگ تری همراه با قربانی نثار خدایان می شد اجرا می گشت.هندوان به نوعی موسیقی به نام" مَرگه"اعتقاد دارند که به عقیده ی آنان"به وسیله ی خدایان"ساخته می شود و اگر درست وطبق قاعده خوانده شود موجب شکستن دایره ی زندگی و رهائی انسان می گردد.

    دستگاه کلاسیک راگا ها و قرون وسطی:

می توان" راگا"ها را نوعی دسگاه تعبیرکردکه در موسیقی هند اهمیت بسیار زیادی داشته اند.
هر راگای واقعی و هدف مندی می توانست مثلأبه ساعت معینی اختصاص یابد.مثلأ راگای صبح گاهی برای ستایش و راگای شامگاهی برای شادی و خوش گذرانی.هر راگا برای لحظه ای از زندگی انسان کار آئی داردو اگر درست و به قاعده خوانده شود متضمن برکات،پیروزی و بر آمدن حاجات و اگر بی موقع و سهل انگارانه خوانده شود موجب نزول مصیبت و بلا بر سر عامل آن خواهد شد.

Top