انواع گونههای صدا
انواع گونههای صدا
انواع گونههای صدای انسان در جای جای نقاط کره زمین به گوش میرسد. در واقع تنوع گونههای صدا سبب تقسیم بندی صدای انسان میشود. این تقسیم بندی برای آواز با انواع محدودههای صوتی است است. البته گفته میشود که گونههای صدا برای تعیین انواع طنین یا رنگ صدا میباشد. شکل گیری گونههای صدا بصورت تدریجی بوده است و در موسیقی کلاسیک و اپرا توسعه و رواج یافت.
تعریف گونههای صدا
انواع گونههای صدا در موسیقی ایرانی برای طبقه بندی صدای انسانی بوده است. مسلما در محدوده صوتی و صدایی هر خواننده، گونههایی متفاوت از صدا وجود دارد. گونههای صدایی هر خواننده به سایر خوانندگان کمک میکند تا بر اساس تمایزی که بین صدای خود و دیگران وجود دارد، قواعد هنری خود را تنظیم و مدیریت میکنند. این تقسیم بندی گونه صدایی سبب ثبات در موسیقی میشود. به همین دلیل، درک و فهم این موضوع به شنیدن کمک بسیاری میکند. در موسیقی کلاسیک و اپرا در سالنهای بزرگ محافل و تالارهای عروسی، برای هر گونه از حجم و رنگ صدا از هیچ یک از ابزارها برای تقویت صدا استفاده نمیشود. حتی در اجرای گروهی یا سولو، هیچ کدام از ابزارهای تقویت صدا دخیل نیستند و تاثیر آنها در اجرا دیده نمیشود. آواز سنتی
انواع گونههای صدا
در طیف گسترده گونههای صدا، تقسیم بندیهای زیادی وجود دارد. اما در مجموعه میتوان هفت دسته برای انواع گونههای صدا در نظر گرفت. سه نوع از این تقسیم بندی متعلق به بانوان است. سوپرانو، متزوسوپرانو و کنترآلتو از تقسیم بندیهای مختص صدای خانمها هستند. برای مثال، در صدای خوانندگی هایده، گونه صدای سوپرانو به طور واضح قابل درک و فهم است.
چهار نوع دیگر انواع گونههای صدا متعلق و خاص آقایان میباشد. کنترتنور، باریتور، باس و تنور برای تقسیم بندی صدای مردان هستند. در این گونه از تقسیم بندی گونه صدایی، صدای دختران و پسران نابالغ نیز قرار دارند. بنابراین، زیرشاخههای متنوعی برای انواع گونههای صدا وجود دارد. این زیرشاخهها به نوع صدا، رنگ، حجم، صدا و توانایی خود خواننده هم وابسته است. خوب است بدانید که محدوده صدایی اکثر انسانها از نت دو تا نت سل میباشد.
گونههای صدای زنان
صدای سوپرانو جزو زیر ترین بخش صدایی انسانها میباشد که به نوبه خود به چندین بخش تقسیم میشود. سوپرانینو و سوپرانوی کولوراتور از دو نوع صدای گونه سوپرانو در بانوان میباشند. محدوده صدایی سوپرانینو در بانوان، بالا تر از محدوده صدایی سوپرانو میباشد. گونه دیگری از صدای سوپرانو، سوپرانوی کولوراتور است که دارای حجم زیاد و انرژی بالا است. خوب است بدانید که وسعت صدایی سوپرانو در حدود دو اکتاو میباشد.
متزوسوپرانو همان گونه متوسط از صدای زنان است که محدوده آن، بم تر سوپرانو و زیر تر از گونه صدای کنترآلتو میباشد. به بم ترین صدای زنان که تا نت بم «ر» میتوان اجرا کرد، کنترآلتو نام دارد.
گونههای صدایی مردان
آن دسته از صداهای نادر در میان مردان، کنترنتور میباشد. کنترنتور به بالا ترین صدای مردانه گفته میشود. گفته میشود مردانی که این ویژگی از صدا را دارند، شخصیتی طنز گونه و کمیک دارند.
یک صدای معمولی و طبیعی مردانه دارای گونه صدایی تنور است. در برخی از این نوع از صداها، نتهای پایین تا «سی بمل» تا نتهای بالا «فا» را اجرا مینمایند.
صدای متوسط در میان مردان، یک گونه از صدای باریتون میباشد. یارتون محدوده صوتی در میان تنور و باش دارد. گفته میشود که رایج ترین نوع صدا در میان مردان، همین گونه صدای باریتون میباشد. در برخی از این نوع صدا، وسعت صوتی در حدود نت «فا» تا نت «دو» را در بر میگیرد.
گونه صدای باس همان پایین ترین محدوده صدای انسانها است. البته تجربه نشان داده است که بعضی از خوانندگان گونه صدای باس میتوانند در وسعت دو تا سل بخوانند . اجرا نمایند.
صدای کودکان چه نوع از گونه صدایی است؟
صدای کودکان محدود و ثابت است و نسبت به صدای بزرگسالان، تنوع کمتری دارد. در این گونه از صدا بدلیل اینکه حنجرهها و تمبرهای صوتی به هم شبیه هستند و تفاوت آنچنانی در آنها دیده نمیشود، صدای یکسانی احساس میشود. اما با پا گذاشتن فرد به دوران بلوغ، تغییر صدا بصورت تدریجی بوده و در نهایت صدای فرد در رده صداهای بزرگسالان قرار میگیرد. در رابطه با صدای پیران و دختران نابالغ باید بدانید که صدای آنها در رده گونههای صدایی زنان قرار میگیرد. این قرار دادن صدای آنها در گونه صدایی بانوان با حجم و طنین صدای مختلف میباشد.